Kara Savaşları Öncesi
I. Dünya Savaşı başında Sofya’da ateşe militer olarak görev yapmakta olan Mustafa Kemal, orduda ısrarla aktif görev istemesi üzerine 18 Ocak 1915 tarihinde 19. Tümen Komutanı olarak atanmıştır. Bu tümen, 57. Alay ve iki Depo Alayı’ndan (Acemi Alay) oluşmaktaydı. İlerleyen günlerde iki depo alayı 72. ve 77. Alaylar’la yer değiştirilmiştir. 77. Alay, çoğunluğu Suriyeli ve çok karışık unsurlardan (Arap, Maruni, Yezidi ve Nusayri) oluşmaktaydı. Mustafa Kemal, depo alaylarını yeniden istediyse de dinletemedi. Daha bu alaylar gelip tümen kuruluşunu tamamlamadan 24 Şubat 1915’te Tekirdağ’dan Maydos’a (Eceabat) hareket eder. Yeni görev yerine geldiğinde 9. Tümen’den 26. ve 27. Alaylar ile bazı bataryalar Mustafa Kemal’in emrine verilerek “Maydos Bölgesi Komutanlığı”’na atanır. Yarbay Mustafa Kemal’in görev alanı tüm yarımadayı kapsayan bölgeydi. Ayrıca, 3. Kolordu ve Çanakkale Müstahkem Mevkii Komutanlıkları’na da bağlı olacaktı. Balkan Savaşları esnasında bölgeyi çok iyi tanıma fırsatı bulan Mustafa Kemal 26. Alay’ı Seddülbahir’e, 27. Alay’ı Kabatepe Kıyıları’na, 57. Alay’ı Sarafim Çiftliği’ne yerleştirmiş, başka birlikler geldikçe Maydos (Eceabat) bölgesine tertiplemiştir.
18 Mart sabahı Maydos’tan Kirte’ye (Alçıtepe) giderken yanında bulunan Müstahkem Mevkii Komutanı Albay Cevat Bey’e Kabatepe ve yakın kıyılar üzerine düşüncelerini şöyle anlatır: “Bu sahil kısmı Boğaz’ın hakikaten kilidi olan Kilitbahir’e çok yakın bulunur. Düşman kıyıya baskın tarzında çıktığı ve kendisini durduracak kadar kuvvete tesadüf etmediği halde doğrudan doğruya Maydos ve Kilitbahir’e tesir etmek suretiyle en çabuk olarak hedefine vasıl olabilir.”
Müstahkem Mevkii Komutanlığı, verilen emirler gereği 24 Mart 1915’te Eceabat’a ulaşan 9. Tümen’in buradaki 19. Tümen’den Maydos Bölgesi Komutanlığı’nı devralmasını söylemiştir. 25 Mart 1915 tarihinde 9. Tümen görevi devralmış, 31 Mart 1915’e kadar bu bölgede çeşitli düzenlemeler yapmıştır.
18 Mart Deniz Savaşı’nda ağır yenilgi alan İtilaf Kuvvetleri’nin hedefine karadan ulaşma düşüncesi anlaşılınca bölgedeki kara birliklerini güçlendirme kararı alınır. Bu amaçla Mareşal Liman Von Sanders 3., 15. Kolordular ile 5. Tümen ve Bağımsız Süvari Tugayı’ndan oluşturulan 5. Ordu Komutanlığı’na getirilmiştir. 26 Mart’ta Gelibolu’ya gelen Liman Von Sanders aynı gün Bolayır’a hareket etmiştir. O’na göre düşman çıkarması Saros Körfezi ve Anadolu Kıyıları’na (Beşige Koyu ve Kumkale) yapılacaktı. Bu sebeple ana kuvvetleri bu bölgelere yerleştirmiş, yarımadada sadece 2 tümen bırakmıştır (9. ve 19. Tümenler). 25 Nisan sabahı Türk kuvvetlerinin durumu şöyleydi:
1. Tümen: Bir taburu Kocaçeşme Bölgesi’nde, kalan büyük kısmı Eksamil-Kavak kesiminde. Komutanı Yarbay Wilmer’dir.
2. Kolordu: Bolayır’dan başlayarak Gelibolu Yarımadası’nı korumakla görevli. Komutanı Tuğgeneral Esat Paşa’dır.
7. Tümen: Karargahı Gelibolu’da, birlikleri Bolayır hizasındadır. Emrinde bulunan Gelibolu Seyyar Jandarma Taburu Kireçtepe Bölgesi’nde. Komutanı Albay Remzi Bey’dir.
19. Tümen: Bigalı Köyü’nde genel ihtiyattadır. Komutanı Yarbay Mustafa Kemal’dir.
9. Tümen: Ağıl Dere’den başlayarak tüm Gelibolu Yarımadası kıyılarını koruma görevindedir. Komutanı Albay Halil Sami Bey’dir.
Kolordu: Karargahı Anadolu yakasında Kalvert Çiftliği’ndedir. Tuğgeneral Weber Paşa.
32. ve 64. Alaylar: Sarıçalı dolayındadır.
31. Alay: Halileli-İntepe ve Kumkale Bölgesi’nde. Komutanı Yarbay İsmail Hakkı Bey’dir.
39. Alay: Çıplak-Yenişehir-Yeniköy Bölgesi’nde olup gerektiğinde Truva Harabesi-Menderes Çayı doğusunda savunma düzeni alacaktır. Komutanı Yarbay H. Nurettin’dir.
11. Tümen: İntepe Bölgesi’ndedir. Komutanı Albay Rafet Bey’dir.
126. Alay: Mahmudiye, Üvecik dolaylarında. Komutanı Yarbay Mustafa Şevki’dir.
127. Alay: Geyikli’nin doğusundadır. Komutanı Yarbay Hasan Lütfü’dür.
Tüm bu birliklerin ve 9. Tümen’in yerleşim düzeni gösteriyor ki Liman Von Sanders ile Türk subayları arasındaki savunma anlayışı çok farklıydı. Birlikler Liman Von Sanders’in emriyle kıyılara uzak yerleştirilmiş, böylelikle düşmanın karaya çıkması kolaylaşacaktır. Bu savunma düzeni, Kara Savaşlarının 8.5 ay sürmesine ve onbinlerce şehit vermemize neden olmuştur.
İtilaf Kuvvetleri kara savaşı için Mısır’da toplanmaya başlamıştır. Burada toplanan birlikler; 29. İngiliz Tümeni, 1. ve 2. Avustralya-Yeni Zelanda (ANZAC) Tümenleri, Fransız Sefer Kuvveti. Böylece Mısır’da toplanan Akdeniz Sefer Kuvveti personel sayısı 75.056 olmuştur. Bu kuvvetlerin başında General Sir Ian Hamilton bulunmaktaydı.
